Met ‘Honey’, een verhaal over hoe dood, seks en schuldgevoelens verweven raken, won de Ierse Anne Enright in 2004 de eerste editie van de Davy Byrnes Short Story Award. In dit verhaal is Catherines moeder onlangs gestorven na een zwaar ziekbed. Onder invloed van de bevrijding die ze na haar moeders dood ervaart, komt Catherine in de verleiding om tijdens een zakenreis de remmen los te gooien en het bed te delen met een collega, ook al mag ze de man niet eens. Wie is deze Anne Enright, die haar handelsmerk gemaakt heeft van ongemak dat zich verbergt achter een masker van levenslust?
Moet er nog thee zijn?
Anne Enright (Dublin, 1962) is amper achttien, wanneer ze een toekomst als auteur voorgespiegeld krijgt. Dit gebeurt in Canada, waar ze twee jaar met een beurs studeert. De directeur van het college zwaait haar uit met de mededeling dat hij in haar een schrijfster ziet, die ooit ‘de wereld gaat opblazen’. Anne Enright voelt zich niet echt comfortabel bij de link die hij automatisch legt tussen Ierland, bommen en haar toekomstige schrijverschap. Maar een zaadje heeft de man wel geplant.
Met de typemachine die ze voor haar eenentwintigste verjaardag krijgt, gaat er een nieuwe wereld voor haar open. Ze vindt het aanslaan van de toetsen ronduit magisch. Immers, het levert een volledig ander tekstritme op dan gekras op papier. Om het metier verder in de vingers te krijgen volgt ze een opleiding creative writing aan de universiteit van East Anglia in het Engelse Norwich.
Ze gaat er evenwel prat op dat ze níet een van de vele cursisten is die er een voorliefde ontwikkelen voor thee drinkende personages. Pas in haar vierde roman, De samenkomst (The Gathering, 2007), heeft ze naar eigen zeggen voor het eerst water opgezet voor thee: ‘I never boiled a kettle in prose until then.’
Bonte familiesamenkomst
De samenkomst was in 2007 goed voor de Booker Prize. ‘Het boek is krachtig, voelt soms ongemakkelijk aan en is bijwijlen bijzonder dreigend’, aldus de juryvoorzitter. Die zorgde overigens voor enige ophef met een uithaal naar de recensenten. Hij vond dat die De samenkomst onvoldoende naar waarde geschat hadden. Hij schreef dit toe aan hun neiging om niet gevestigde schrijvers stiefmoederlijk te behandelen. Pittig detail: in 2007 leek Ian McEwan met On Chesil Beach vooraf de gedoodverfde winnaar van de Booker Prize.
Drie jaar na het verhaal ‘Honey’ rijgt Anne Enright in De samenkomst opnieuw seks, dood en schuld aan elkaar. En ook nu weer is de drijvende kracht achter haar werk niet zozeer het wereldschokkende dat de personages overkomt, maar wel de manier waarop ze omgaan met wat het lot voor hen in petto heeft.
Zo krijg je in De samenkomst een onverbloemde kijk op een rouwende familie door de bril van de negenendertigjarige Veronica Hegarty. Na de zelfmoord van haar lievelingsbroer Liam graaft ze in haar eigen leven en in het verleden van haar familie. Daarmee hoopt ze enkele ongemakkelijke waarheden naar boven te spitten. Hoe werd haar broer de alcoholist die hij was? Wat dreef hem tot zelfmoord? Aan de rand van welke afgrond staat ze zelf? Drie generaties van de Hegarty’s passeren in Veronica’s levendig doordravende relaas de revue. Het hoogtepunt is Liams wake, een ronduit bonte familiesamenkomst.
Meer lezen?
- Anne Enright: De samenkomst. Vertaald door Piet Verhagen. De Bezige Bij, Amsterdam|Antwerpen, 2007, 287 pagina’s. ISBN: 978 90 234 223 03
- Het verhaal ‘Honey’ is opgenomen in de bundel Het weer van gisteren. De Bezige Bij, Amsterdam|Antwerpen, 2008, 241 pagina’s. ISBN: 978 90 234 300 25
- De twee andere laureaten van de Davy Byrnes Short Story Award zijn Claire Keegan en Sara Baume. Ook zij hebben het inmiddels helemaal gemaakt in de Ierse letteren.
- Meer over de pub Davy Byrnes, het literaire bedevaartsoord dat de gelijknamige verhalenwedstrijd sponsorde, lees je in ‘Trip naar Dublin, stad met literair DNA’.